Güncel Piyasa ve Döviz Haberleri 28/02/2022 - Pazartesi
Komedyen!
- Rusya-Ukrayna savaşının daha doğru bir yaklaşımla Rusya'nın Ukrayna'yı işgal girişiminin 5. günündeyiz. Rus askeri güçlerinin topyekûn bir şekilde Ukrayna şehirlerine yönelik saldırıları devam ediyor.
- Her ne kadar savaş Ukrayna'da 'askeri' olarak devam etse de, Ukrayna'nın direnişi karşısında tüm dünyanın da cesaretlenmesi ile süper güç Rusya'ya karşı 'daha cesur' adımlar atmaya da başladığını görüyoruz. Dağ fare doğurdu tarzında yaptırımların hedefinde olan Batı, haftasonu önemli kararlara imza attı: 'Bazı' Rus bankalarının, küresel bankacılık sisteminin gmail'i olan SWIFT (muhabir bankalarla mesajlaşma sistemi) sisteminden çıkarılmasına karar verildi. Not düşmek gerekir ki, Rus finansal sisteminin %70'ini Sber, VTB ve Gazprombank bank oluşturuyor.
- ABD ve Avrupa'nın SWIFT yaptırımı, Rusya merkez bankasının Rubleyi destekleme ve Putin'in savaş çabalarını finanse etme yeteneğini sınırlamak için en önemli 'finansal nükleer silah' olarak görülüyor. SWIFT, Belçika merkezli bir şirket. IMF gibi devletler üstü resmi statüye sahip bir kuruluş da değil. Önde gelen bankalarca 1970'li yıllarda yaratılmış, merkezi Brüksel'de olan bu sistem günümüzde 200 ülkenin yaklaşık 11 bin finans kuruluşuna hizmet sunuyor. SWIFT sistemi, Belçika Merkez Bankası tarafından, ABD ve İngiltere başta olmak üzere dünyanın önde gelen merkez bankaları tarafından ortaklaşa denetime tabi tutuluyor. Mesela KKTC'de faaliyet gösteren yerel bankalar, KKTC'nin tanınmaması nedeniyle maalesef SWIFT'te üye değil!
- SWIFT konusu, Rusya'yı küresel finansal sistemin dışına itmeye ve cezalandırmaya aday görünürken, Rus merkez bankasının uluslararası varlıklarının da durdurulmasına karar verildi. Rusya merkez bankasının rezervleri, aşağıdaki grafikten de görülebileceği üzere 643 milyar dolar ile tüm zamanların zirvesinde yer alıyor. Rusya, ABD yaptırımlarından çekindiği için, rezervlerin kompozisyonun da belli bir ölçüde çeşitlendirmeye gitmiş. Bu bağlamda, 130 milyar dolar altının Rusya'da tutulduğunu, 60 milyar dolar Renminbi'nin Çin'de; geriye kalanları ise G7 ülkelerinde tutulduğunu görüyoruz.
- Rusya'nın süratli bir şekilde Ukrayna'yı işgal edeceği yönünde baz senaryo olan beklentinin de her geçen gün zayıflaması, muharebenin daha da sertleşmesine neden olabileceğini düşünüyoruz. Reuters haberlerine göre, Rusya, Ukrayna'nın petrol ve gaz tesislerine haftasonu saldırıları düzenledi: Petrol terminali, gaz boru hattı ateşe verildi. Batı'nın da sürece 'seyrici' kalmaktan öte Komedyen (!) ve halkının cesur müdafaasına paralel cesaretlendiğini görüyoruz. İster istemez bu gelişmeler de jeopolitik risk düzeyinin daha da artmasını beraberinde getirecektir.
- Elbette, riskleri azaltacak yegane gelişmenin, müzakere masasının ortaya konması ile olacağını düşünüyoruz. Cuma günü, Bloomberg'in haberin göre, taraflar (Rusya ile Ukrayna) Belarus'un başkenti Minsk'te müzakerelere başlama yönünde kararı aldılar. Elbette, muharebenin dozu ve Ukrayna ile Batı'nın umudu arttıkça, diplomasinin (bu aşamada) ne kadar faydalı veya yararlı olabileceğini kestiremiyoruz. Lakin yaşananların, küresel arenada siyasi yansımalarının da olacağı şüphe kaldırmıyor.
- Perşembe günü savaşın patlak vermesi ile bir anda tepetaklak olan ve güvenli limanlara hücum eden küresel mali piyasalar, Cuma günü müzakere masasının gündeme gelmesi ve endişe edilenin aksine, çatışmanın boyutunun daha da büyümeden ve küresel ekonomiyi topyekûn etkilemeden sınırlı kalacağı beklentisi (!) ile piyasalar şaşırtıcı bir şekilde 'vurdumduymaz' bir tavır takındığına da şahit olduk.