Güncel Piyasa ve Döviz Haberleri 05/10/2023 - Perşembe
Tahvil piyasalarında yaşanan 'bozgun' yatırımcıları tedirgin ediyor
- Devlet tahvillerinde dünya genelinde yaşanan geniş çaplı satış baskısı piyasaları hafta başından bu yana tedirgin etmeye başladı. ABD'de 30 yıllık hazine tahvillerinin getirisi 2007'den bu yana ilk kez %5'e, Almanya'da ise 10 yıllık getiri 2011'den bu yana ilk kez %3 seviyesine yükseldi. Tahvil faizlerinde yaşanan 'amansız' yükseliş küresel ekonomiyi tehdit ederken, resesyon (yavaşlama) riskinin de hisse senetlerine ve şirket tahvillerine zarar verebileceğinden endişe ediliyor.
- Takdir edeceğiniz üzere, küresel çapta enflasyonla mücadele kapsamında art arda ve uzun bir süredir devam eden faiz artışlar, tahvillerin fiyatını düşürürken, bu da elinde tahvil taşıyan yatırımcıların yine elindeki yatırımın değerinin düşmesi anlamına geliyor. Yakın geçmişte, örneğin Silikon Vadisi Bankası'nda neler olduğunu hatırlayınız. Pek çoğunuz sabit getirili bir enstrümanın vadeye kadar tutulması durumunda herhangi bir kayıp olmayacağını söyleyerek karşı çıkabilir, doğrudur, lâkin likidite ihtiyacının oyun değiştirici olabileceğini göz ardı etmeyin.
- Pek âlâ nereden çıktı bu tahvil faizlerinde ani artış? Bunun ilk ve en kolay sebebi FED'den beklenen ilave faiz artırımları. Hatırlanacağı üzere, FED'in bir önceki başarısız iletişimle dolu toplantısında, üyelerin önümüzdeki yıllara yönelik projeksiyonları daha yüksek faiz hadlerine işaret ederken, bu yıl bitmeden de bir kez daha 25 baz puan faiz artırım ihtimali hâlen daha masa üzerinde sıcaklığını koruyor. Öte yandan, faizler yükseliş eğilimindeyken ve daha da artması beklenirken, zarar kes işlemlerinin tetiklenmesi ile tahvil piyasasında yaşanan çıkışların yükseliş eğiliminde (kartopu misali) etkili olabileceğini düşünüyoruz.
- Hatta, pandemi döneminde tahvil alımları ile bilanço büyültmesine giden merkez bankalarının da bilanço küçültmeye yöenlmesi (tahvil cephesinde artık büyük bir oyuncu yok) de durumu daha da zorlaştırıyor. Dünya siyaset sahnesinde ise ABD tarihinde bir ilk olarak Temsilciler Meclisi Başkanı Kevin McCarthy'nin Demokratlarla işbirliği yapma kararı sonucu hükümöetin kapanmasını 45 gün öteleyen anlaşmaya yol açtığı gerekçesi ile kendi partisi tarafından görevden alınması, tahvil piyasasında sarsıntıların devam etmesi için bir başka bir neden olarak karşımıza çıkıyor. Hükümetin kapanma riskinin artması, daha fazla borçlanma anlamına gelerek faiz hadlerini de yukarıya itiyor.
- Faizin yükselmesi, öte yandan düşen bıçak misali yeni yatırımcıların içinin 'gıdıklanmasına' neden olurken, yükselen faiz ortamında yatırımcılar hisse senedi gibi getirisi belirsiz bir piyasadan çıkıp sabit getirili bir piyasaya geçmek istemesi de doğal olarak risk iştahını baltalıyor. MSCI Dünya hisse senedi endeksinin son 33 günde yaklaşık olarak %7 değer kaybettiğini de not edelim.