Güncel Piyasa ve Döviz Haberleri 30/09/2022 - Cuma
Dünyada enflasyon, stagflasyon, bir 'garip' para politikası ve depresyon...
- Dün sabah kaleme aldığımız bültenimizde, küresel mali piyasalarda yaşanan iyimserliği saman alevine benzetmiş ve geçici olacağının altını çizmiştik. Nitekim, küresel mali piyasalarda 1 gün süren iyimserlik ardından dün neredeyse her yer koyu kırmızıya büründü. Yaşanan sert satışların temelinde stagflasyon endişesi yatsa da, dünün hikâyesini 3 ayrı başlık oluşturdu. Sabah saatlerinde Almanya'da açıklanan Eylül ayı TÜFE enflasyonu, çift hanelere gelerek 2. Dünya savaşından sonra en yükseği test ederken, ABD'de açıklanan 2. Çeyrek dönemi enflasyonu da piyasa tahminlerinin üzerinden gelerek moralleri bozdu.
- Veriler, FED'in, küresel finans piyasalarındaki 'kargaşaya' hem de atılan bunca adımın iş piyasasını zayıflattığına dair artan erken işaretlere rağmen, 40 yılın en azılı enflasyonunun yıpratıcı etkileriyle mücadele etmek için borçlanma maliyetlerini artırmaya devam edeceği beklentisini kamçıladı. Üçüncü sorun ise İngiltere cephesinde yaşanan son dönemlerdeki anlaması zor ve ortodox olmayan son gelişmeler piyasaları huzursuz ediyor. Öncelikle, Kıta Avrupası'nın Rusya ile girmiş olduğu ekonomik savaş, devam eden Brexit'in laneti, çift hanelere yükselen enflasyon ve buna karşı durgunluk riskine rağmen faiz artırımına ilk soyunun merkez bankası olan İngiltere'nin (BoE) izlediği para politikasının bu sefer de 40 yıl ardından açıklanan ve ekonomiyi desteklemek adına devreye alınan mega vergi indirimleri (genişlemeci maliye politikası) ile çelişmesi sonrası tahvil piyasasında yaşanan (özellikle uzun vadelerde) yukarı yönlü hareket, BoE'nin tahvil piyasasına müdahale etmesine neden olmuştu.
- Para ve maliye politikasının İngiltere'de çok farklı yönlere işaret ettiğinin altını çizmek gerekiyor. Kısa vadede vergi indirimlerinin yarattığı kayıpları karşılamak adına kamunun borçlanma gereksiniminin artmasına kısa vadeli tahvillerin tepki vermesi rahatlıkla anlayabiliyoruz, lâkin uzun vadeli tahvillerin de faizinin yükselişe eşlik etmesi, ortada başka sorunların da var olduğuna işaret ediyor! Dün Financial Times haberine göre, İngiltere'de emeklilik şirketlerinin finansal dayanıklılığına ilişkin sorunlar ve artan uzun vadeli faiz oranlarının iflas riskini gündeme getirmesi ardından (BoE'nin neden acele bir şekilde müdahale ettiği daha iyi anlaşılıyor) küresel piyasaların satıcılı havasını pekiştirdi.
- İngiltere'de yaşanan sorunlar tüm çıplaklığı ile masada dururken, BoE faizleri hızla artırarak bu açmaza karşı ne kadar çözüm sağlayabileceği de ayrı bir tartışma konusu. İngiltere Başbakanı Liz Truss, ülkenin finansal piyasa kaosundan sonra sessizliğini bozarak ekonomik büyümeyi yeniden canlandırmak için tartışmalı planına bağlı kalacağını açıkladı! Tüm dünyanın enflasyon ve büyüme arasında bir tercih yapmak zorunda kaldığını ve âdeta 'depresyonda' olduğunu görüyoruz. Japonya ve İngiltere ardından piyasa müdahalelerinin yaygınlaşacağını da düşünmeye başladık.