Bilinmeyen sularda seyreden bir para birimi: Türk Lirası

Güncel Piyasa ve Döviz Haberleri 18/09/2020 - Cuma

• Dün açıklanan verilere göre, TCMB’nin sadece bu sene brüt döviz rezervleri %40 azalarak 45,2 milyar dolar seviyesine geriledi. Toplam altın ve brüt döviz rezervleri (içerisinde ciddi miktarda swap yolu ile alınan emanet dövizler de var) 2005 yılındaki seviyesine gerilerken, ülkenin 1 yıldan kısa döviz borcunun karşılayacak düzeyde de olmadığını not etmek gerekiyor (bakınız grafik).
• Hatırlayalım, bu nedenle, geride bıraktığımız hafta, Uluslararası Kredi Derecelendirme Kuruluşu Moodys’s, ödemeler dengesi kriz uyarısı yaparak Türkiye’ye tarihin en düşük notunu vermişti.
• Pandemi nedeniyle, yaz aylarının en büyük beklentisi olan turizm sezonunu da boş geçmesi, turizm gelirlerinden yoksun senede, yine içerde artan ekonomik sorunlara karşı açılan bütçe dengeleri de beraber düşünülürse, hem iç hem de dış borcu artırdığını görüyoruz.
• Bu gelişmeler ışığında, sadece bu sene TL’nin dolar karşısında değer kaybı %27, Euro karşısında ise %37 oldu. Daha basit bir anlatımla, biraz daha uzağa gidersek, 10 sene önce, yarım dolar ve yarım Euro almak için 1 Türk Lirası 70 kuruş ödemek gerekirken, bugün 8 Türk Lirası 25 kuruş ödemek gerekiyor. 10 senede TL’nin sepet karşısındaki değer kaybı yaklaşık %400 (bakınız grafik).
• Türk Lirası’nın dolar karşısında değer kaybının son günlerde şiddetlenmesi, bitmek bilmeyen faiz tartışması ve kamunun döviz kıtlığı ve beraberinde yasal rasyolar nedeniyle müdahale gücünün de azalması nedeniyle, TCMB, likidite operasyonları ile Ağırlıklı Ortalama Fonlama Maliyetini %10,41