Alan Turing – Enigma’nın Şifresini ÇözmekYazar: David Boyle Yapay zekanın temellerini atan adam! Netflix’te “The Imıtation Game” adındaki filmi de mutlaka izlemelisiniz. İnsan, su buharını kas gücüne ekleyerek endüstri devrimini başlatarak mekanik üretime geçti. Devamında, elektrik gücü ile mekanik üretim seri üretime dönüştü ve son tahlilde elektronik ve dijital dönüşüm ile otomasyona geçildi. Mavi yakalılar zaman içinde teknolojiye karşı iş gücünü kaybetmeye başladı. Teknoloji derken, makineleri ve bilgisayarları konuşuyoruz. Zaman içinde biraz geriye gidelim. Ekim 1950’de, Mind dergisinde bir yazı kaleme alan İngiliz matematikçi ve kriptolojist Alan Turing, “Can Machines Think?” (Makineler Düşünebilir mi?) diyerek mantık makinesinin -yani işlem yapabilen bir yapay zekanın- temelini atmış oldu. Turing’in bu sözünün altını çizmek isterim: “İnsanların yapabilip makinelerin yapamayacağı hiçbir şey yoktur.” İkinci Dünya Savaşında, Nazi Almanya’sının en güçlü iletişim silahı olan Enigma makinesinin- Alman ordusunun karargâhtan, cephedeki güçlerine ilettiği şifrelenmiş mesajlar- şifresini çözen Turing, savaşın da adeta kaderini değiştirdi. Turing, her ne kadar bu alanda çığır açsa da, kişisel olarak oldukça hüzünlü bir hikayesi var. İkinci Dünya Savaşı döneminde, İngiliz yasalarının pek de hoşuna gitmeyen Alan Turing’in eşcinsel olan tercihi, kendisine kadınlık hormonu verilerek ıslah edilmeye çalışılmış; Turing ise bunu kaldıramayarak, elmaya enjekte ettiği siyanürü ısırarak intihar etmiştir. Pek çoğumuzun kullandığı Apple cihazların logosuna bir de bu gözle bakmaya çalışalım. Her ne kadar Steve Jobs’un frutarian olduğunu bilsek de (veganın bir alt kümesi) ve bu nedenle elma logosunu kullandığını düşünülse de, arka planda büyük ustaya olan saygıyı daha iyi anlayabiliyoruz. “Basitlik karmaşıklığın son noktasıdır” sloganı ile yola çıkan Apple, tüm bu sofistike algoritmaları kullanıcılarına en basit şekli ile sunmuş ve makineler düşünebilir mi sorusuna da sıkı sıkıya sarılmıştır. |